Trầm cảm sau sinh: Tỷ lệ nam giới mắc gần ngang ngửa phụ nữ

Nghiên cứu đăng trên Tạp chí Advanced Nursing năm 2003 chỉ ra khoảng 50% đàn ông bị trầm cảm sau sinh song song với vợ. Một nghiên cứu khác trên Tạp chí The American Medical Association (JAMA) năm 2010, 10,4% các ông bố có biểu hiện trầm cảm trong giai đoạn từ ba tháng đầu thai kỳ đến khi đứa con tròn một tuổi. 

Năm 2018, tờ JAMA Paediatrics công bố kết quả nghiên cứu, 4,4% đàn ông lần đầu làm bố bị trầm cảm, tỷ lệ này ở phụ nữ là 5%.  

Theo tiến sĩ Adrian Low Eng-ken, nhà tâm lý học làm việc tại Hong Kong, cho biết trầm cảm sau sinh ở đàn ông diễn biến nghiêm trọng nhất trong thời gian từ ba đến sáu tháng sau sinh. Khác với phụ nữ, các triệu chứng trầm cảm ở đàn ông thường không được chú ý.

Các triệu chứng trầm cảm sau sinh gồm sợ hãi, bối rối, bất lực, không chắc chắn về tương lai, né tránh cuộc sống gia đình, công việc và các tình huống xã hội, thiếu quyết đoán, tức giận, xung đột hôn nhân. Chứng bệnh cũng có thể làm thay đổi nội tiết tố nam.

Nguyên nhân gây trầm cảm sau sinh ở đàn ông và phụ nữ gần giống nhau, gồm thay đổi trong quan hệ hôn nhân, những cảm xúc lẫn lộn, thiếu tự tin, chưa có khả năng làm cha, mẹ. 

Ông bổ sung, đàn ông thường cảm thấy có lỗi khi chứng kiến người bạn đời vất vả chăm con, cho con bú lúc 3h sáng, cơ thể thay đổi sau khi sinh. 

Một số người rối loạn tâm lý do ghen tỵ vì vợ quan tâm đến con nhiều hơn, hoặc bởi vợ chồng kém thân mật. Nếu người vợ bị trầm cảm thì người chồng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. 

Tiến sĩ Adrian Low Eng-ken. Ảnh: SCMP

Trầm cảm sau sinh khiến quan hệ giữa người đàn ông và vợ, con ngày càng căng thẳng. Những ông bố bị trầm cảm có xu hướng phạt con bằng cách đánh đập, ít tương tác với con một cách tích cực như hát, kể chuyện cho con nghe. Do bị bệnh không thể chăm sóc con chu đáo, sự phát triển và hành vi của trẻ có thể bị ảnh hưởng rất lâu sau khi người bố vượt qua cơn trầm cảm.

Đáng nói, đàn ông trầm cảm có nguy cơ tự tử cao hơn phụ nữ nên theo ông Adrian thì "trầm cảm sau sinh ở đàn ông cần được quan tâm nhiều hơn".

Theo ông, các ông bố nên đi khám đa khoa, chia sẻ suy nghĩ, lo lắng với một người đủ tin tưởng, tìm kiếm dịch vụ tư vấn hoặc tham gia cộng đồng hỗ trợ khi thấy bản thân có dấu hiệu trầm cảm.

Bên cạnh đó, cần tự chăm sóc bản thân, ăn uống, nghỉ ngơi điều độ, vận động thường xuyên, dành thời gian cho các sở thích cá nhân. Các ông bố có thể gần gũi với con hơn bằng cách thay tã, tắm, hoặc chơi với con. 

Trước đó, các nhà khoa học thuộc Đại học Indiana (Mỹ) đã làm sáng tỏ hơn về thực trạng trầm cảm "sau sinh" ở nam giới.

Nhóm nghiên cứu do tiến sĩ Erika Chang dẫn đầu đã phân tích phản ứng của các cặp cha mẹ từ hơn 9.500 lượt khám bệnh. Tất cả phụ huynh đều có con dưới 15 tháng tuổi và được khảo sát từ tháng 8.2016 - 12.2017. Những người này được yêu cầu điền vào bảng hỏi về triệu chứng trầm cảm sau sinh. Kết quả thu được là 4,4% các ông bố và 5% bà mẹ dương tính với bệnh trầm cảm trong khi những người cha đến phòng khám ít hơn 1/3 lần so với mẹ.